Theatre as a Tool for Youth
Erasmus+ Training Course
10 – 18 December 2016, Napoli/ Italy

Theatre as a tool for youth (VIDEO)

Βασίλης

Τι μπορώ να πω για το πρόγραμμα στην Νάπολη;
Μμμ…. Αρχικά ήταν το πρώτο μου Erasmus+ πρόγραμμα και ειδικά σε μια χώρα στην οποία δεν είχα ξαναπάει…την Ιταλία, έναν καινούριο έρωτα! Όταν είδα την ανάρτηση για το πρόγραμμα η μεγάλη μου αγάπη για και η ιστορία μου με το αντικείμενο, το θέατρο, με ώθησε αμέσως να δηλώσω συμμετοχή και φυσικά η καρδιά μου κόντεψε να βγεί έξω από το σώμα μου όταν με πήρε τηλέφωνο η Ελένη και μου ανακοίνωσε ότι είχα την ευκαιρία να συμμετάσχω. Φτάνοντας στην Νάπολη λοιπόν, γεμάτος όρεξη και ελπίδα για την νέα περιπέτεια, από την πρώτη στιγμή στο αεροδρόμιο η δυσκολία μας περίμενε στη γωνία. Μια από τις δύο κοπέλες με τις οποίες και λαμβάναμε μέρος από την χώρα μου δεν έβρισκε την βαλίτσα της.Ο κυλιόμενος διάδρομος όπου παραλαμβάνεις τις αποσκευές είχε σταματήσει και η βαλίτσα της δεν είχε έρθει. Μετά από δύσκολη συνεννόηση με το γραφείο του αεροδρομίου ενημερωθήκαμε πως η βαλίτσα είχε μείνει στην Αθήνα. Σκέφτηκα αμέσως πως ένα τέτοιο πράγμα δεν έπρεπε να μας εμποδίσει από το να απολαύσουμε και να ζήσουμε στο έπακρο αυτή την περιπέτεια, ούτε εγώ ούτε αυτή. Δεν την άφησα να το πολυσκεφτεί και την βομβάρδισα με ένα σωρό εναλλακτικές λυσεις και αστεία ώστε να την δω ήρεμη και χαμογελαστή και πάλι. Έτσι ορμήξαμε έξω στη νύχτα για την περιπέτεια με τα λιγοστά ‘’Ιταλικά’’ μας. Φτάνοντας στο hostel και έχοντας κάνει ήδη έναν καινούριο φίλο, μας υποδέχτθκε ο Gianluca, ο υπεύθυνος του προγράμματος, σε ένα ζεστό περιβάλλον και γεμάτος χαμόγελο. Αφού ανταλλάξαμε κάποιες κουβέντες και κάποιες πληροφορίες, πήραμε κλειδιά και πήγαμε στα δωμάτια να γνωρίσουμε τους υπόλοιπους. Το βράδυ βγήκαμε για πίτσα…Την πρώτη μου Ιταλική pizza!! Με βόλτες στην μαγευτική νυχτερινή Νάπολη από τα στενά σοκάκια και τις piazzas της, τους τρελούς της δρόμους, μιλώντας για τέχνη και αλλαγή για ένα καλύτερο αύριο και για πάθη και κίνητρα που καθοδηγούν τις ζωές μας, για ιδέες πάνω σε μια καλύτερη εκπαίδευση σε όλες τις χώρες βασισμένη στην τέχνη. Ανταλλάξαμε και ιστορίες ζωής, άγνωστοι μεταξύ μας. Ένιωσα σιγά σιγά αυτή την υπέροχη τρέλα Napolitana να με μεθάει. Αισθανόμουν ότι πρωταγωνιστούσα σε μία από εκείνες τις ταινίες που έδειχναν τις ζωές μποέμικων καλλιτεχνών στους δρόμους που θέλουν να αλλάξουν τον κόσμο. Η επόμενη μέρα ήρθε γρήγορα και μαζί της έφερε και τους υπόλοιπους συμμετέχοντες με γνωριμίες, ιστορίες, γέλια,χαρές, κι άλλες πίτσες, αστεία και προσδοκίες για το πρόγραμμα. Όλοι μας μιλήσαμε και γρήγορα πέρασε η μέρα, έχοντας κάνει φυσικά και ένα ταξιδάκι πίσω στο χρόνο το πρωί στην ξακουστή Πομπηία. Η εβδομάδα ξεκίνησε και ήρθαμε σε επαφή με τους υπόλοιπους, γνωρίσαμε τις ιστορίες του καθενός, τα όνειρα του, εξασκήσαμε την ενσυναίσθησή μας, τις υποκριτικές μας ικανότητες, κάναμε μουσική με το αίμα μας, ξυπνήσαμε τα παιδιά μέσα μας και παίξαμε, γελάσαμε, χορέψαμε, δοκιμάσαμε μάσκες νοητές και μπήκαμε στα παπούτσια άλλων ανθρώπων, εξελιχθήκαμε, μάθαμε, προβληματιστήκαμε. Είδα τον κόσμο με άλλο μάτι. Πάντα έλεγα πως στον κόσμο δεν είμαι μόνος, πως υπάρχουν και άλλοι σε άλλες χώρες μακριά και πως τους νοιάζομαι και αυτούς. Τώρα όμως το αισθάνθηκα κιόλας. Το νιώθω μέσα μου, τους ξέρω αυτούς. Τώρα κατανοώ πραγματικά την διαφορετικότητα και μπορώ να πω περήφανα πως την αγαπώ. Την αγαπώ αυτή την διαφορετικότητα. Ρώτησα για το θέατρο, σύλλεξα απόψεις για αυτό με το οποίο θέλω να ασχοληθώ, πήρα ιδέες, γνώμες, ρώτησα και για άλλα θέματα, γενικώς ότι απορία είχα για την χώρα του καθενός την εξέφρασα. Έφυγαν αμέσως τα στερεότυπα. Σίγουρα συγκρουστήκαμε, διαφωνήσαμε, παραπονεθήκαμε. Ήμασταν 30 και κάτι άτομα, δυνατοί χαρακτήρες με διαφορετικές κουλτούρες, συνήθειες, απόψεις, προτιμήσεις, διαφορετικά γούστα. Αυτό ήταν όμως που
κορύφωσε την εμπειρία και έκανε όλο αυτό το γεγονός πιο μαγικό και… ανθρώπινο.

 

Ντιάννα

Το πρόγραμμα «Theatre as a tool for Youth» είχε ως βάση ασκήσεις θεάτρου και αυτοσχεδιασμού ως εργαλεία για την προσέγγιση νέων ανθρώπων. Τα σεμινάρια ήταν καθημερινά, πρωινά και απογευματινά, και επικεντρώνονταν σε ασκήσεις για την δημιουργία ομαδικού πνεύματος, την ενδυνάμωση του εαυτού, την προσέγγιση του άλλου, την έκφραση μέσω του θεάτρου. Εκτός από τους προκαθορισμένους εκπαιδευτές, παρακολουθήσαμε σεμινάρια καταξιωμένων σκηνοθετών και μουσικών, οι οποίοι ασχολούνται με το θέατρο της κοινότητας και την μουσική που παράγεται από το σώμα αντίστοιχα. Οι συμμετέχοντες προέρχονταν από διαφορετικούς χώρους. Ήταν ηθοποιοί, εκπαιδευτές, φοιτητές ανθρωπιστικών κυρίως επιστημών. Στο τέλος της εκπαίδευσης, πραγματοποιήσαμε μια παράσταση σε κεντρική πλατεία της Νάπολης με τραγούδι, κινησιολογία και υποκριτικό αυτοσχεδιασμό.

 

Ηλέκτρα

Από πού να αρχίσω..τόσα πολλά συναισθήματα σε αυτό το ‘πρότζεκτ’, είναι κάπως δύσκολο να τα συνοψίσω σε λέξεις, να τα περιγράψω κι εναποθέσω όλα εδώ..ας προσπαθήσω..

Όλα ξεκίνησαν με ένα χαρούμενο, αναπάντεχο τηλεφώνημα από τη Youth Horizons, η οποία προς  έκπληξη και χαρά μου, μου ανακοίνωσε πως λόγω ακύρωσης κάποιου συμμετέχοντα, επιλέχθηκα να συμμετάσχω στο συγκεκριμένο training for trainers στη Νάπολη! Χωρίς  να έχω πλήρως  συνειδητοποιήσει το φοβερό περιεχόμενο του προγράμματος και γεμάτη ενθουσιασμό έκλεισα τα εισητήρια και μαζί με τον ενθουσιώδη  Βασίλη, έναν εκ των τριών συμμετεχόντων, αναχωρήσαμε στις 9 του Δεκέμβρη για τη μαγευτική Νάπολη. Την επομένη γνωρίσαμε και τη γλυκύτατη Ντιάννα και μπορώ να πω πως είχαμε πολύ καλό feeling ,mood  και connection ως ελληνική ομάδα, πράγμα πολύ θετικό για μένα..  Η πρώτη μέρα λοιπόν, ήταν κάπως επεισοδιακή, καθώς η βαλίτσα μου, μου ‘’το ‘παιξε δύσκολη’’ κι έτσι αντί να φτάσει την ίδια μέρα με ‘μένα στη Νάπολη, έφτασε μια ημέρα αργότερα, η όλη αυτή κατάσταση βέβαια  είχε εν τέλει φοβερό γέλιο,  τη διακωμωδήσαμε αρκετά και προς έκπληξή μου ανταπεξήλθα πιο ικανοποιητικά απ ότι περίμενα σε όλη αυτή τη γλυκιά και κάπως αστεία περιπέτεια..

Μετά από αυτή την αναπάντεχη κι αίσια τελικά ιστορία με τη βαλίτσα, η οποία προμήνυε απ ότι φαίνεται το αναπάντεχο (με την καλή έννοια) της όλης αυτής εμπειρίας μας στη Νάπολη, η κάθε μέρα για μένα χωρίς καμιά υπερβολή ήταν και μια έκπληξη! Όντας ένα άτομο που δεν είχα ποτέ επαφή με το θέατρο,(οκ έχω δει παραστάσεις σαφώς) αλλά  δεν είχα ασχοληθεί ούτε αποπειραθεί ποτέ να ασχοληθώ με το θέατρο, το συγκεκριμένο σεμινάριο άνοιξε για μένα νέους ορίζοντες, με έκανε να αναζητήσω κι άλλα κρυμμένα, ίσως καταπιεσμένα ενδιαφέροντά μου, ενδιαφέροντα και δυνατότητες τις οποίες ίσως να μην ήξερα μέχρι τη συγκεκριμένη στιγμή ότι έχω..Στο συγκεκριμένο σεμινάριο, κάναμε όλα εκείνα τα οποία κάνει όποιος ασχολείται με την υποκριτική, εντάξει αν όχι όλα, πιστέψτε με κάναμε πολλά! Η κάθε μέρα ήταν σαν ένα παιχνίδι ανακάλυψης του εαυτού σου, των θέλω σου, των ορίων σου, για μένα τουλάχιστον ήταν το πιο βιωματικό σεμινάριο που έχω παραλολουθήσει-συμμετάσχει  ποτέ!  Ήταν ένα σεμινάριο το οποίο με έφερε κοντά με μένα, το οποίο αν και φαινομενικά δεν είχε άμεση σχέση με τη δουλειά μου, εντούτοις μου έδωσε με έναν τρόπο τη δυνατότητα να έρθω στη θέση των παιδιών με τα οποία δουλεύω(παιδιά με μαθησιακές δυσκολίες και με ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες και δυνατότητες), καθότι υπήρχαν στιγμές που λόγω συναισθηματικού φόρτου, απήχα για λίγο από κάποιες δραστηριότητες, εκείνες τις στιγμές ένιωσα πως είναι να νιώθεις ‘’διαφορετικός’’, ένιωσα σαν αυτά τα τερατάκια, πώς είναι να νιώθεις εκτός της νόρμας,  το ότι μπήκα προς στιγμήν στη θέση  αυτών των παιδιών είναι φοβερό για μένα κι είμαι ιδιαίτερα ευγνώμων που χάρη σ αυτό το σεμινάριο συναισθάνθηκα μέρος των όσων νιώθουν συχνά αυτά τα παιδιά, δεν είναι εύκολο να προσπαθείς να ενταχθείς σε μια ομάδα. Κι είναι επίσης διαφορετικό να σε αποδέχεται μια ομάδα, να αγκαλιάζει τη διαφορετικότητά σου και να την ενσωματώνει δημιουργικά κι όμορφα από το να αναγκάζεσαι εσύ να καταπνίξεις τη διαφορετικότητά σου για χάρη της ομάδας.. Η συγκεκριμένη ομάδα που δημιουργήσαμε σε αυτό το σεμινάριο, κατάφερε να αγκαλιάσει τη διαφορετικότητα του καθενός μας κι αυτό μόνο  υπέροχο είναι. Οι διοργανωτές μας ήταν γαμάτοι, ήταν εξυπηρετικοί σε όλα, πολύ βοηθητικοί, με αυτό το θεικό ιταλικό ταπεραμέντο, Ιταλία παιδί μου, άλλη χάρη. Οι συμμετέχοντες, επιπλέον, εξίσου ευχάριστοι, μοναδικοί, με χιούμορ, με κέφι, με όρεξη,  έχω την αίσθηση ότι πήγαμε σ αυτό το πρόγραμμα καθένας με τις δικές του προσδοκίες, με τα δικά του θέλω, με τη δική του προσωπικότητα, ήταν πολύ όμορφο κι αρμονικό τελικά να βλέπεις την προσωπικότητα του κάθε άτόμου, της κάθε κουλτούρας να ξετυλίγεται, να αναπτύσσεται, να συνεργάζεται και να ‘’κουμπώνει’’ ή όχι με τη δική σου.

Μπορεί όλα αυτά να ακούγονται κάπως θεωρητικά, ωστόσο είναι μόνο λίγα από τα όσα σε προσωπικό επίπεδο βίωσα τις εννιά αυτές ημέρες στη Νάπολη σ’ αυτό το σεμινάριο θεάτρου με αυτούς τους ξεχωριστούς ανθρώπους! Υπήρξαν άτομα με τα οποία ένιωσα εκπληκτική σύνδεση και χημεία, άτομα που αναγνώρισαν τη ‘’διαφορετικότητα’’ μου και τη μετέτρεψαν σε παραγωγική καλλιτεχνική έκφραση του εαυτού μου, τους ευχαριστώ πολύ, ευχαριστώ πολύ τη youth horizon που μου έδωσε τη δυνατότητα να πάρω μέρος σ’ αυτό το πρότζεκτ..

Μου είναι πραγματικά δύσκολο να τα αποτυπώσω όλα εδώ, ήταν πολύ έντονο το συγκεκριμένο σεμινάριο για μένα, ωστόσο θα αναφέρω χαρακτηριστικά ορισμένες δραστηριότητες που κάναμε που τις αγάπησα!  Μια εξ αυτών ήταν να κοιταζόμαστε στα μάτια για κάποια λεπτά, ο ένας να διατυπώνει μια ερώτηση κι ο άλλος να απαντάει και μετά το αντίστροφο, μια άλλη ήταν κάποιος να κλείνει τα μάτια του και να τον οδηγεί και καθοδηγεί κάποιος άλλος, εκεί ένιωθες πόσο εμπιστεύεσαι ή όχι τον άλλον, πόσο χρόνο θέλει να τον εμπιστευτείς, ένιωθες πόσο περιέργο και ταυτόχρονα απελευθερωτικό είναι να περπατάς χωρίς να βλέπεις, μια άλλη δραστηριότητα ήταν να παριστάνουμε τα ‘’puppets’’ και κάποιος άλλος να μας δίνει συγκεκριμένο σχήμα,  κίνηση και μορφή,  μια άλλη ήταν να περπατάμε υπό τη συνοδεία μουσικής πάνω στη σκηνή κοιτάζοντας ο ένας τα μάτια του άλλου, άλλες φορές μας ζητούνταν να τρέξουμε, να περπατήσουμε αργά, να κάνουμε ότι είμαστε χαρούμενοι, λυπημένοι, κατατονικοί κτλ., μια άλλη ήταν να κάνουμε αυτοσχεδιασμό, να παραστήσουμε λόγου χάριν ένα δέντρο, έναν ελέφαντα, αλλά και συναισθήματα όπως τη μοναξιά, την αγάπη, τον ενθουσιασμό, τον πόνο,  μια άλλη ήταν να να δημιουργήσουμε ο καθένας μας τη δική του καλλιτεχνική, ιδανική επαγγελματική κάρτα, την κάρτα των ονείρων μας με ένα τρόπο και να την παρουσιάσουμε στους υπολοίπους,  μια άλλη ήταν να κάνουμε κινήσεις με το σώμα μας ‘’ζωγραφίζοντας’’ με το σώμα μας το όνομά μας, τα συναισθήματά μας και στη συνέχεια να ενώσουμε όλες αυτές τις κινήσεις υπό συνοδεία μουσικής, ήταν το κάτι άλλο αυτό, πολλοί ξέσπασαν σε κλάματα μετά το τέλος αυτής της δραστηριότητας, μια άλλη ήταν να παράγουμε ήχους με το σώμα μας, με τα χέρια μας, το στόμα, τα πόδια μας και να προσπαθήσουμε να τους συνδυάσουμε ρυθμικά, μια άλλη ήταν να χορεύουμε σε ζευγάρια(διαφορετικό ζευγάρι κάθε φορά) ακουμπώντας μόνο τα δύο δάχτυλα μας και στη συνέχεια να προσαρμόζουμε το χορό και τις κινήσεις στο δικό μας τρόπο έκφρασης, στη δικιά μας κίνηση,  μια άλλη ήταν να μεταφέρουμε αντικείμενα ο ένας στον άλλο κοιτάζοντας τον στα μάτια μόνο, μια άλλη ήταν να να χωριστούμε σε τρία γκρουπάκια και να εκφράσουμε τη δημιουργικότητά μας, το πρώτο γκρουπάκι συνδέοντας έννοιες και συναισθήματα όπως στοργή, ανάμνηση,  ελευθερία, μαγεία, αγάπη  με διάφορα αντικείμενα, μια ομπρέλα για παράδειγμα θα αποτύπωνε τη μαγεία, την ελευθερία, ένα φουλάρι τη στοργή, την ανάμνηση και αφού κάποια από αυτά τα αντικείμενα είχαν επιλεγεί ,δόθηκαν στο δεύτερο γκρουπάκι που χόρευε και το γκρουπάκι αυτό έπρεπε με κάποιο τρόπο να ενσωματώσει αυτά τα αντικείμενα στη χορογραφία του και στη συνέχεια ένα τρίτο γκρουπάκι που δημιουργούσε μουσική και τραγούδι με τη χρήση του σώματος, καλούνταν κι αυτό με τη σειρά του να ενσωματωθεί μες τη χορογραφία που έκανε το δεύτερο γκρουπάκι και με ένα περίεργο τρόπο καλούνταν και τα τρία γκρουπάκια να ενωθούν αρμονικά,  μια άλλη ήταν να γράψουμε στην πλάτη κάθε συμμετέχοντα κάτι θετικό που νιώθουμε γι αυτόν, μια συμβουλή ή οτιδήποτε θετικό νιώθουμε γι αυτόν(αυτό βασικά ήταν κάτι σαν energizer, τα energizer παρεμπιπτόντως ήταν φοβερά και πολύ βοηθητικά στο να βγει η όλη ένταση και να εκτονωθεί η ενέργειά μας), και η τελευταία μας δραστηριότητα ήταν να δημιουργήσουμε κάτι σαν ‘’show’’ όλοι μαζί διοργανωτές και συμμετέχοντες, κάτι σαν ‘’street performance’’ αλλά πιο διασκεδαστικό κι ευχάριστο όχι τόσο απαιτητικό και σοβαρό όσο μια παράσταση, το οποίο ελικρινά το καταευχαριστήθηκα, πέρασα υπέροχα, ένιωσα ελεύθερη και γενικά το απόλαυσα στο έπακρο.

Κλείνοντας νιώθω πως  πραγματικά δεν έχω βιώσει παρόμοια εμπειρία, ίσως ήταν το περιεχόμενο του προγράμματος το οποίο  είχε να κάνει με την τέχνη και το θέατρο γενικότερα ως εκπαιδευτικές μη τυπικής μορφής μεθόδους ανάπτυξης, ίσως ήταν οι συμμετέχοντες και το αμοιβαίο κλίμα σεβασμού που δημιουργήθηκε μεταξύ μας, ίσως ήταν το ότι ποτέ δεν είχα σκεφτεί να ασχοληθώ με το θέατρο και τελικά ίσως μπήκε ένα μικρό μικρόβιο μέσα μου, ίσως ήταν το ότι ένιωσα ότι είναι ωραίο να είσαι διαφορετικός και να εκφράζεις αυτή τη διαφορετικότητα,  ίσως το ότι συνδέθηκα με ιδιαίτερο τρόπο με συγκεκριμένα άτομα, ίσως το ότι όλο αυτό έγινε στην πανέμορφη Νάπολη, ίσως το ότι δοκίμασα εκπληκτικά φαγητά και γεύσεις από κάθε χώρα, ίσως το ότι για ακόμη μια φορά επιβεβαίωσα στον εαυτό μου πόσο πολύ γουστάρω αυτά τα ταξίδια, αυτές τις γλυκές εμπειρίες, ίσως τελικά όλα αυτά μαζί.. Ό,τι και να ήταν ,ήταν μια αξέχαστη εμπειρία, μια εμπειρία που μου χάρισε μοναδικές στιγμές, καινούριους φίλους, νέες προοπτικές, με έφερε σε επαφή με τα θέλω και τα όρια μου,  ήταν μια εμπειρία ζωής!  ☺  Κι αυτό είναι το ωραίο με αυτά τα προγράμματα, με τον ένα ή τον άλλον τρόπο, θα τη ζήσεις αυτή τη μαγεία..Μια αφορμή χρειάζεται, δε θέλει και πολλή σκέψη, δήλωσε συμμετοχή, ο επόμενος τυχερός μπορεί να είσαι εσύ κι  η επόμενη εμπειρία μπορεί να είναι δική σου.. :-)! Just do it! Τhe world is out there and is waiting for you to discover it!

                                                                             A sweet, intense  and unique
experience to remember..